SSD'ler GPU Performansını Etkiler mi?

Yüksek performanslı bir bilgisayar kuruyorsanız NVMe SSD 'nin tercih edilen depolama birimi olduğunu söylemenin sürpriz olmayacağını umuyoruz. Hızlı bellek ve güçlü bir grafik kartı ile birlikte SSD, en iyi performansı sunmak isteyen tüm sistemlerin temel dayanağı haline gelmiştir. Ancak bir SSD, hatta birden fazla SSD takmak grafik kartınızın performansını olumsuz etkiler mi? NVMe SSD'lerin grafik kartıyla aynı PCIe şeritlerini kullandığı düşünüldüğünde, sisteminizi SSD'lerle doldurursanız GPU'nuzdan en iyi performansı alamayacağınız anlamına mı gelir?

Kısa cevap evet, olabilir, ancak (ve bu önemli bir ama) bunu gerçek anlamda fark etmeyeceksiniz. Biraz daha uzun olan cevap ise bu makalenin geri kalanıyla ilgili.

Burada neler olup bittiğini anlamak için işlemcinizin ve eşleştirildiği anakart yonga setinin kaputunun altına bakmamız gerekir. CPU, grafik kartınız ve SSD'leriniz için kaç PCIe şeridinin mevcut olduğunu ve anakart yonga seti için kaç şerit ayrıldığını belirler.

Gerçek dünyadan bir örnek bunu daha açık hale getirmeye yardımcı olacaktır. Bilgisayar oyuncularının şu anki favori işlemcisi olan AMD Ryzen 7 9800X3D'ye bakalım. Bu işlemcinin 28 doğal PCIe 5.0 şeridi vardır, bunlardan dördü anakart yonga setine bağlanmak için ayrılmıştır ve bu makalenin odak noktası için 24 şerit bırakılmıştır - 16 şerit grafik kartına, dört şerit ilk M.2 SSD yuvasına ve son dört şerit diğer PCIe yuvaları veya ek bir M.2 konektörü için ayrılmıştır.

Ağ, ses ve ekstra depolama gibi diğer tüm cihazlar, daha önce bahsedilen dört PCIe şeridi aracılığıyla CPU'nuza bağlanan anakart yonga seti üzerinden yönlendirilir. Her şey tamam mı? Bu düşüncenizi aklınızda tutun, çünkü CPU bu şeritleri desteklese de anakartınızın da bunları desteklemesi gerekir ve bu da yonga setine bağlıdır.

Burada göze çarpan ilk şey, mevcut AM5 anakart yonga setlerinin çokluğudur. AMD'nin anakartlarının ayrıntılarında kaybolmak için burada değiliz, ancak anakart seçiminizin sisteminizin yetenekleri üzerinde ne kadar etkisi olduğunu vurgulamakta fayda var.

Bu tablo aynı zamanda X870E yonga setinin USB4'ü desteklemesi, B650E'nin ise desteklememesi, ancak anakart üreticilerinin destek ekleyebilmesi gibi birkaç önemli farkı da vurgulamaktadır. Ayrıca hangi yonga setlerinin PCIe 5.0 grafik yuvalarını desteklediğini ve diğer PCIe şeritlerinin kaç tane olduğunu kontrol etmek için de kullanışlıdır. Anakart üreticileri bu şeritleri farklı şekilde kullanabilir, bazıları SSD'ler için daha fazla M.2 yuvası, daha fazla USB bağlantı noktası veya ek PCIe genişletme yuvaları sunar. Bu şeritlerin nasıl tahsis edildiğini görmek için anakartınızın teknik özelliklerini kontrol etmeniz gerekir.

Şimdi örneğimize geri dönelim. Yakın zamanda piyasaya sürülen Nvidia GeForce RTX 5080 gibi bir PCIe 5.0 grafik kartının CORSAIR MP700 PRO SE 2TB gibi yüksek hızlı bir PCIe 5.0 SSD ile birlikte kullanılmasında hiçbir sorun yoktur. CPU'nun bunun için özel olarak ayrılmış şeritleri vardır. Ancak daha fazla SSD eklerseniz ne olur? Bu noktada, anakartınıza bağlı olarak, ek SSD'ler için PCIe şeritleri grafik kartına tahsis edilenlerle paylaşılabilir ve 16 şeritten yalnızca sekize düşürülerek bant genişliği etkili bir şekilde yarıya indirilebilir.

Bu bir sorun değil mi? Aslında hayır, düşündüğünüz kadar değil. Grafik kartları, özellikle PCIe 5.0 ile kullandıklarından çok daha fazla bant genişliğine sahiptir. Tam 16x PCIe 5.0 bağlantısı muazzam bir 64GB/s (kodlama nedeniyle biraz daha az) sağlar ve bunu yarıya indirerek 8x PCIe 5.0'a düşürmek bile hala 32GB/s sağlar - normal kullanım için fazlasıyla yeterli.

Yapılan testler, Gamers Nexus ve JayzTwoCents gibi kaynaklardaki kıyaslamaların da doğruladığı gibi, 8x PCIe 5.0'a düşmenin kare hızlarında yalnızca %1-2'lik bir düşüşe neden olduğunu gösteriyor.

Bant genişliğini PCIe 3.0 seviyelerine (16GB/s) kadar düşürmek bile performansta yalnızca %2-4'lük bir düşüşe neden oluyor. Bu düşüşün fark edilebilir olduğu niş senaryolar olsa da, oyun performansı büyük ölçüde etkilenmez.

Her yeni nesil verimi iki katına çıkardığı için PCIe bant genişliğinin nasıl ölçeklendiğini vurgulamakta fayda var. Esasen, x8 PCIe 5.0 bağlantısı x16 PCIe 4.0 bağlantısıyla karşılaştırılabilir.

Yani, asıl soruyu yanıtlamak gerekirse: Birden fazla SSD takmak GPU performansını etkiler mi? Evet, ancak anlamlı bir şekilde değil. Ancak maksimum performans sağlamak istiyorsanız, birkaç küçük SSD yerine bir ya da iki büyük SSD'ye öncelik vermelisiniz. Bu yaklaşım, hem oyun hem de dosya aktarımları için optimum verimin korunmasına yardımcı olur.