Wat is AMD 3D V-Cache en waarom is het zo speciaal?

Met de release van de AMD 9800X3D, die indruk heeft gemaakt op het internet in het algemeen, is er veel gesproken over de nieuwe versie van de 3D V-Cache die wordt gebruikt en hoe deze waarschijnlijk de belangrijkste bijdrage levert aan de grote prestatieverhoging die deze CPU met zich meebrengt.

Maar wat is een V-Cache? Waarom is het 3D? Zijn normale caches tweedimensionaal? Laten we het uitleggen. Maar eerst moeten we de basis bespreken. Wat is een cache?

Bij CPU's verwijst "cache" naar een zeer kleine hoeveelheid vluchtig geheugen dat zich in het CPU-pakket zelf bevindt. De ruimte is hier beperkt, daarom is de capaciteit zo klein vergeleken met systeem-RAM. Het nadeel is dat het fysiek veel dichter bij de CPU zit en dus veel sneller toegankelijk is dan RAM.

Er zijn meestal meerdere lagen cache: L1, L2 en L3.

L1 staat het dichtst bij de CPU en heeft de kleinste capaciteit, L2 is verder, groter en langzamer, L3 verder, groter en nog langzamer.

Natuurlijk, als we zeggen "langzamer", is het nog steeds ordes van grootte sneller dan RAM, dat vervolgens nog eens ordes van grootte sneller is dan niet-vluchtige solid-state opslag (je SATA of M.2 SSD bijvoorbeeld). L1 cache kan ongeveer 200x sneller werken dan supersnel DDR5 RAM.

Dus dat is wat een cache is, maar wat maakt AMD's "3D"?

Dit is AMD's technologie die extra lagen L3-cache op elkaar stapelt, waardoor meer capaciteit wordt gecreëerd. De tweede generatie 3D-Cache verschilt enigszins omdat deze stapels extra geheugen direct onder de processorkernen liggen. Dit betekent dat ze beter toegang hebben tot het IHS, waardoor ze efficiënter gekoeld worden en dus sneller kunnen presteren.